Yabancı bir ülkede edindiğim meslek eğitimi diplomamı neden değerlendirmeye tabi tutturmalıyım?
1 Nisan 2012 tarihinden itibaren, yabancı bir ülkede aldığınız meslek eğitimi diplomanızı Almanya‘daki bu meslekten aranılan nitelikler ile bir kıyaslamaya tabi tutma imkânına sahipsiniz. Bu tanınma işlemi, her şeyden önce, eğer siz Almanya‘da düzenlemeye tabi bir meslek icra etmek isterseniz önemli olacaktır.
„Düzenlemeye tabi meslek“ deyiminin anlamı, sizin bu mesleği resmi bir kabul işlemi yaptırmadan ve bu meslek için gerekli olan niteliklere sahip olduğunuzun resmi olarak tanınmasını sağlamadan söz konusu mesleği icra etme hakkınızın olmamasıdır. Almanya‘da bu meyanda sağlık ve eğitim sektörlerindeki meslekler (örneğin hekim, hasta bakıcı veya anaokulu öğretmeni) düzenlemeye tabidir. Ayrıca serbest meslek sahibi olarak çalışmak isterseniz, bazı meslekler için bazı özel düzenlemeler söz konusudur (örneğin fırıncı, berber gibi).
Düzenlemeye tabi olmayan meslek gruplarında, bu mesleği icra edebilmeniz için, meslek diplomanızın resmi olarak tanınmasına gerek yoktur (örneğin tezgâhtar veya bilgisayar uzmanı olarak). Bu mesleklerde, niteliğinizi resmi olarak tanıttırmadan da işgücü piyasasına girebilirsiniz. Buna rağmen niteliklerinizin resmi bir değerlendirmeye tabi tutulması, olası işverenlerin nitelikleriniz hakkında daha ayrıntılı bilgi sahibi olması bakımından anlam taşıyabilir.
Önemli: Tabiiyetinizin denklik işleminde belirleyici bir etkisi bulunmamaktadır. Oturma izin belgesine de ihtiyacınız
yoktur. Almanya‘da ikâmet etmeseniz dahi denklik işlemi için başvuruda bulunabilirsiniz. Sadece yabancı bir ülkede edindiğiniz bir meslek eğitimi diplomasına sahip olmanız ve Almanya‘da çalışmaya niyetli olduğunuzu kanıtlamanız gerekmektedir.
Süreç nasıl işliyor?
Dilekçeye müteakip, yabancı bir ülkede edindiğiniz meslek eğitimi diplomanız, bu alandaki Alman meslek eğitimi diploması ile karşılaştırılacaktır. Bu konuda bir dilekçe ile meslek grubunuz için yetkili olan kuruma başvurmanız gerekmektedir. İlgili meslek grupları için yetkili olan kurumları internette bulabilirsiniz (www.anerkennung-indeutschland.de) veya telefonla öğrenebilirsiniz (+49 30-1815-1111).
İlk olarak, kendi diplomanızı hangi Alman meslek eğitimi diplomasına göre denklik işlemine tabi tutmak istediğinize karar vermelisiniz. Bu konuda söz konusu yetkili kurum size yardımcı olacaktır.
Evraklarınızı ibraz ettikten sonra, yurt dışında edindiğiniz meslek eğitimi diploması ile Alman meslek eğitimi diploması arasındaki kayda değer farklar incelenecektir. Eğer böylesi bir durum söz konusu ise, söz konusu farkların diğer öğrenim belgeleri veya mesleki deneyim ile denkleştirilmesi imkânları incelenecektir. Eğer evraklarınız meslek eğitimi diploması değerlendirmesi için yeterli değilse, nitelik tespit işlemi için örneğin çalışma testi veya uzman görüşmeleri gerekli olabilecektir.
Hangi sonuçlar mümkündür?
Yurt dışında edindiğiniz mesleki yeterlilik belgesi ile Alman meslek eğitimi diploması arasında kayda değer bir fark tespit edilmezse, size tam denklik belgesi veya diğer koşulları da yerine getirirseniz, meslek ruhsatı verilecektir. Böylece mesleğinizi, Alman meslek eğitimi diploması sahibi gibi icra edebilirsiniz.
İnceleme sonucunda, sizin almış olduğunuz mesleki eğitim ile Almanya’daki mesleki eğitim arasında önemli farklılıklar tespit edilirse, denkliği olmayan mesleklerle ilgili size farklılıkların detaylı şekilde açıklandığı bir belge verilecektir. Bu belgeyle doğrudan iş başvuruları yapabilir veya mesleki eğitim seminerlerine katılabilirsiniz. Almanya’da denkliği olan mesleklerde ise farklılıkları giderebilir veya eksiklikleri tamamlayabilirsiniz. Mesleğinize göre ya bir Uyum Programına katılmanız ya da mesleki bilginizi ölçen uzmanlık yeterlilik sınavında başarılı olmanız gerekmektedir.
Denklik işlemi ne kadar sürer?
Tüm evraklar eksiksiz olarak ibraz edilmiş ise, söz konusu işlem, 1 Aralık 2012 tarihinden itibaren üç aydan daha uzun sürmemelidir.
Denklik işlemlerinin maliyeti nedir?
Bu işlem ile ilgili harçlar, yetkili kurum tarafından belirlenecektir. Dolayısıyla, başvurmadan önce olası masraflar hakkında bilgi alınız. İş arayan olarak beyan vermişseniz veya sosyal yardım alıyorsanız ve belli bazı koşullar yerine getirilmişse, bu masraflar resmi makamlar tarafından üstlenilebilir.
Hangi evraklara ihtiyacım var?
- Şimdiye kadar edindiğiniz eğitim ve mesleki faaliyetlerinizi gösteren çizelge biçiminde oluşturulmuş bir özet
- Kimlik kanıtı (nüfus cüzdanı veya pasaport)
- Yurt dışında edindiğiniz meslek eğitimi diploması
- Önemli mesleki deneyim ve uzmanlaşma eğitimi hakkında kanıtlar
- Şimdiye kadar denklik belgesi için hiç başvurulmadığına dair beyan
- Almanya‘da çalışmak istediğinize dair kanıt (Avrupa Birliği, Avrupa Ekonomi Alanı ve İsviçre tabiiyetine sahip kişiler ve bu ülkelerde yaşayanlar için geçerli değildir)
Düzenlemeye tabi meslekler için kısmen daha başka belgelere ihtiyacınız vardır. Daha önce söz konusu yetkili kurum nezdinde bunların hangi belgeler olduğunu öğrenin.
Önemli: Kural gereği evraklar, Noter tasdikli olarak Almancaya tercüme edilmiş şekilde teslim edilmelidir. Bu yüzden önceden bir yeminli tercümana veya mütercime ihtiyacınız olup olmadığı hakkında bilgi almanız gerekmektedir.
Nereden bilgi alabilirim?
Mesleğinizin Almanya’da düzenlemeye tabi bir meslek olup olmadığını, hangi yasalar çerçevesinde düzenlendiğini ve niteliklerinizin resmi olarak hangi kurum nezdinde değerlendirmeye tabi tutulması gerektiğini internette öğrenebilirsiniz. Bu bilgileri ve yörenizdeki yetkili danışma birimini burada bulabilirsiniz: www.anerkennung-in-deutschland.de.
Yurt dışında edinilen meslek eğitimi diplomasının tanınması konusunda ön bilgileri telefonla, Federal Göçmen ve Mülteci Dairesi destek hattında edinebilirsiniz: +49 30-1815-1111.
Kaynak: “Almanya’da tanıma ve denklik” portalı basın kiti.
